Emelt- en ritnaaldschade in de bieten

Er zijn uit verschillende regio’s meldingen gekomen van schade door emelten en ritnaalden in de bieten. Vreterij door deze bodemplagen kan leiden tot plantwegval en zelfs tot overzaai. Schade van deze insecten wordt voornamelijk gezien op percelen met gras en grasachtigen als voorvrucht.

Na opkomst is schade door emelten en ritnaalden niet meer te beheersen. In mei verpoppen emelten en veroorzaken ze geen plantwetval meer in de bieten. Bij zeer ernstige plantwegval kan overzaaien noodzakelijk zijn. Het is belangrijk dat bietenzaad met Force wordt gekozen, waarbij niet te diep (1,5-2cm) wordt gezaaid. Indien plantwegval wordt veroorzaakt door ritnaalden, kan bij overzaai aanvullend op zaad met Force ook granulaat Belem worden toegepast.

Schade van emelten of ritnaalden herkennen
Emelten veroorzaken schade aan suikerbieten door aan de stengel en bladeren van jonge bietenplanten te vreten. Vreterij is te herkennen aan gekartelde beten aan de bladranden (foto 1). Daarnaast worden blaadjes vaak afgevreten en enkele centimeters meegenomen, om deze vervolgens mee de grond in te nemen. Vreterij door emelten lijkt ook op vreterij door slakken, maar bij schade door slakken zijn vaak slijmsporen zichtbaar en worden bladeren niet over de grond verplaatst.

Schade door ritnaalden kenmerkt zich, doordat wortels van jonge bietenplanten vaak in één keer door zijn gebeten (foto 3). Hierdoor zijn relatief grote vraatplekken zichtbaar op de wortel.

Wanneer is overzaai rendabel?
Na opkomst is schade door emelten en ritnaalden niet meer te beheersen. Omdat deze insecten voornamelijk in de bodem zitten, heeft een bovengrondse bespuiting geen effect.

Plantwegval door ritnaalden en emelten vindt plaats tot ongeveer het zesbladstadium. In mei verpoppen de emelten en veroorzaken ze geen plantwegval meer in de bieten.

Bij zeer ernstige plantwegval kan overzaaien noodzakelijk zijn. Met de applicatie ‘zaai, opkomst en groei’ kan worden berekend wanneer overzaaien rendabel is.

Als de keuze is gemaakt om een bietenperceel over te zaaien, is het belangrijk om niet te diep te zaaien (1,5-2cm). Hierdoor staan de bieten sneller boven en zijn ze minder lang gevoelig voor vraat. Daarnaast is de bescherming van Force beter wanneer er ondieper wordt gezaaid.

Indien er sprake is van plantwegval door ritnaalden, kan bij overzaai aanvullend op zaad met Force ook granulaat Belem worden toegepast. Omdat emelten rond het moment van verpopping zitten en ook bovengronds plantendelen af kunnen vreten, wordt Belem niet geadviseerd tegen emelten bij overzaai.

Meer informatie
Bij twijfel kan een grondmonster worden opgespoeld, om de aanwezigheid van bodemplagen vast te stellen. Meer informatie over emelten en ritnaalden is te vinden in de teelthandleiding ‘Insecten’, in het ‘Bodemplagenschema’ en het artikel ‘Herken schadelijke bodeminsecten’.


Foto 1. Een emelt, die zojuist een jonge bietenplant heeft aangevreten. Aan de bladrand bij het hart van de plant zijn duidelijk de typische kartelachtige vraatplekken zichtbaar.


Foto 2. Opvallend bij schade door emelten is dat de afgevreten blaadjes soms enkele centimeters van de aangevreten plant verwijderd zijn en zijn meegetrokken in de grond.


Foto 3. Een ritnaald die schade veroorzaakt op een bietenperceel. Schade is te herkennen aan dat de bietenwortels vaak in één keer doorgebeten worden.

Contactpersoon

Linda Geenen - Frijters
Coördinator proefvelden / nematoden / insecten

Mogelijk ook interessant