Actuele bladluissituatie

Bladluiswaarschuwing voor Oostelijk en Zuidelijk Flevoland
1^e bericht van de bladluiswaarschuwingsdienst (8 mei 2024)

Op een aantal bietenpercelen in Oostelijk en Zuidelijk Flevoland is de schadedrempel van groene bladluizen (groene perzikluizen, sjalottenluizen en aardappeltopluizen) overschreden. De overschrijdingen worden met name gevonden op de percelen waar de planten wat verder ontwikkeld zijn, namelijk vierbladstadium of groter. Zie de ‘Bladluiswaarschuwingskaart’. Groene luizen kunnen vergelingsziekte overbrengen, wat tot 50% schade kan leiden. In tabel 1 vindt u een overzicht van de gewaarschuwde gebieden.

Controleer uw perceel – ook in andere gebieden
De bladluiswaarschuwingsdienst adviseert telers alert te zijn en hun bietenpercelen wekelijks te controleren op aantallen groene bladluizen. Bekijk ook de video ‘Vergelingsziekte beperken: wekelijks waarnemen tot half juli noodzakelijk’. Zet insecticiden alleen in indien de schadedrempel is overschreden (zie tabel 2), eerder heeft geen zin.

Schade door vergelingsziekte
Groene bladluizen kunnen vergelingsziekte overbrengen. Vergelingsziekte kan veroorzaakt worden door drie verschillende virussen (BYV, BMYV en BChV). Bij overschrijding van de schadedrempel is het belangrijk om in te grijpen. Anders kan de schade oplopen tot 50% opbrengstderving. In tabel 2 is te zien bij welke aantallen groene bladluizen het nodig is om in te grijpen.

Tabel 1. Overzicht van bladluiswaarschuwingen per gebied

Tabel 2. Bestrijdingsdrempels van de groene bladluizen.

Zuigschade door zwarte bonenluizen
Zwarte bonenluizen veroorzaken vooral zuigschade en zijn zeer slechte overbrengers van de vergelingsvirussen. Daarom ligt de schadedrempel ook veel hoger dan die van de groene bladluizen. Ingrijpen is alleen nodig als 50% van de planten bezet is met gemiddeld 30-50 zwarte bonenluizen. Zie ook tabel 3.

Tabel 3. Bestrijdingsdrempels van de zwarte bonenluis.

Advies insecticiden
Wij adviseren om insecticiden pas in te zetten als de schadedrempel is overschreden. Eerder inzetten heeft geen zin.

In 2024 heeft alleen Teppeki een toelating om bladluizen en vergelingsziekte te beheersen. Daarnaast zijn er vrijstellingsaanvragen voor twee middelen ingediend door Cosun met medewerking van BO Akkerbouw. Op dit moment is er helaas nog geen duidelijkheid over eventuele vrijstellingen van middelen om bladluizen en vergelingsziekte te beheersen. Zodra hierover meer bekend is, zullen we dit op onze website bekend maken. Stel een bespuiting bij overschrijding van de schadedrempel echter nooit uit: een vroege aantasting leidt tot meer schade dan een late aantasting.

Teppeki (0,14 kg/ha – 1 toepassing per seizoen) kan worden ingezet vanaf opkomst tot en met tienbladstadium (maar zeker ook niet later dan 1 juni!). Later inzetten kan leiden tot overschrijding van de MRL.

Bij overschrijding van de schadedrempel van de zwarte bonenluis kan ook Pirimor (0,4 kg/ha) worden ingezet. Dit middel adviseren we niet bij aanwezigheid van groene bladluizen in verband met de resistentie van de groene perzikluizen voor dit middel.

Omdat de groene perzikluizen de vergelingsvirussen op een andere manier ((semi-) persistente manier) overbrengen dan virussen in pootgoed en tulpen (veelal non-persistente manier) is de aanpak van de virussen anders. Middelen zoals olie en pyrethroïden zijn om die redenen dan ook niet effectief in de virusbeheersing in de bietenteelt. Bovendien doden pyrethroïden de natuurlijke vijanden die we hard nodig hebben voor een effectieve beheersing van vergelingsvirussen.

Meer informatie
Meer informatie over het tellen en herkennen van bladluizen en natuurlijke vijanden is te vinden in:

• ˈCursus tellen en herkennen van bladluizen in suikerbietenˈ.
• De presentatie ˈHerkenning vergelingsvirussen en bladluizen in suikerbietenˈ.
• Teelthandleiding ’10.3.3.4 Bladluizen’.
• Teelthandleiding ’10.7.2 Vergelingsziekte’.
• Teelthandleiding ‘10.3.4 Natuurlijke vijanden’.
• Filmpje ‘Controle bietenperceel op groene bladluizen’.

Foto 1. Een groene perzikluis met twee jonge luisjes. Dit is een algemeen beeld op de enkele percelen waar groene bladluizen worden aangetroffen. Ongevleugelde volwassen (grote) bladluizen duiden op opgebouwde populaties.