In een eerder bericht stond waar de ‘gele vlekjes’ voorkomen en wat de symptomen zijn (foto 1). Dit bericht sloot af met de zin dat werd onderzocht wat de veroorzaker van de ‘gele vlekjes’ is. Hiervoor heeft het IRS een serie proeven gedaan om de symptomen onder geconditioneerde omstandigheden (klimaatkamer) te reproduceren.
Schimmel
Afgelopen november was het zover. Er is een toets ingezet met twee soorten schimmels, namelijk alternaria en stemphylium. Beide zijn veelvuldig uit de vlekjes van de ingezonden bladmonsters geïsoleerd. Van elke schimmel zijn twee isolaten van verschillende herkomsten getoetst. Al na een week waren de symptomen op de bietenplant zichtbaar en bleken de isolaten van stemphylium massaal bladvlekken te veroorzaken (foto 2 en 3), maar waren beide alternaria-isolaten niet in staat om symptomen te reproduceren op onbeschadigd blad (foto 4), net als de planten die niet met schimmels waren bespoten (foto 5). Stemphylium kon de symptomen zonder en ook met extra stress voor de bietenplant (lage pH en veel bietencysteaaltjes) veroorzaken (foto 6). De veroorzaker van de ‘gele vlekjes’ is dus zeer waarschijnlijk stemphylium. Aan nadere identificatie welke soort stemphylium het precies is, wordt nog gewerkt. Ter controle wordt de klimaatkamertoets in 2012 herhaald en uit de vlekjes de schimmel opnieuw voor identificatie geïsoleerd.
Goed nieuws
Het is goed nieuws dat de veroorzaker van de ‘gele vlekjes’ nu bekend is. Zo kunnen we gericht naar een oplossing zoeken. Inmiddels is uit diverse veldproeven duidelijk geworden dat de in suikerbieten toegelaten fungiciden niet of nauwelijks werkzaam zijn tegen stemphylium. Daarom wordt achter de schermen gezocht naar de mogelijkheden om fungiciden die wel werken in suikerbieten toegelaten te krijgen.
De vlekjes
In het seizoen 2007 werd voor het eerst het fenomeen ‘gele vlekjes’ waargenomen. Het betrof monsters die ingezonden werden naar de afdeling Diagnostiek van het IRS. Sindsdien is er elk jaar melding gedaan van aantasting van suikerbieten door de ‘gele vlekjes’. In IRS-proeven bedroeg de opbrengstschade tot 20%.
Foto 1. De gele vlekjes in het veld.
Foto 2. Aantasting met ‘gele vlekjes’ door stemphylium.
Foto 3. Rond de vlekjes is het geel.
Foto 4. Alternaria-isolaten waren niet in staat de symptomen te reproduceren.
Foto 5. Ook bij de controle met water waren er geen symptomen.
Foto 6. Bladvlekken veroorzaakt door stemphylium.
De Brochure Suikerbietenzaad geeft de gemiddelde resultaten weer van het rassenonderzoek (Cultuur en Gebruikswaarde Onderzoek (CGO)) van suikerbieten van 2020-2023. Deze zijn gebruikt voor het vaststellen van de Aanbevelende Rassenlijst 2024 door de Commissie Samenstelling Aanbevelende Rassenlijst (CSAR). In de brochure worden ook de resultaten gegeven van de rassen die (nog) niet op de rassenlijst staan en waarvoor slechts twee jaar CGO-onderzoek plaatsvond.