10.8 Secundaire bladaantastingen

Versie: maart 2023

Secundaire aantastingen worden veroorzaakt door organismen die zelf niet in staat zijn een gezonde bietenplant te infecteren. Ze moeten daarbij worden geholpen. Secundaire aantas­tingen, zoals pseudomonas en alternaria, gebruiken daarvoor vaak beschadigingen, gebreks­verschijnselen en aantastingen door een primair pathogeen. Secundaire aantasting wil dus altijd zeggen dat het pas na een andere, eerdere, aantasting of beschadiging optreedt.

10.8.1 Pseudomonas

De bacterie pseudomonas gebruikt beschadigingen en gescheurd weefsel, als gevolg van zware regenval, hagel, stuifschade, wind, insectenvraat en gebreksverschijnselen, om de plant te infecteren. Soms zijn de ontstane wondjes nauwelijks zichtbaar, maar vormen toch een invalspoort voor pseudomonas.

De bacterie komt via regendruppels vanaf de grond op het blad terecht. Pseudomonas kan vooral bij enkele dagen met een hoge luchtvochtigheid en veel bewolking (weinig UV-straling) het blad infecteren via de invalspoorten. Na infectie verschijnen pseudomonasvlekjes. Zij kunnen erg lijken op die van cercospora. De vlekjes van pseudomonas kunnen rond of onregelmatig van vorm zijn en een zwartbruine of roodachtige kleur hebben (figuur 10.8.1). De vlekjes van cercospora daarentegen zijn rond en grijs met een donkere roodpaarse rand. In het grijze gedeelte zijn met de loep zwarte puntjes te zien bij cercospora. Deze puntjes zijn niet aanwezig bij pseudonomas. Zie voor meer informatie: www.irs.nl/bladschimmel of paragraaf 10.4.1.

Pseudomonas veroorzaakt over het algemeen geen schade. Bestrijding van deze bacterie is niet mogelijk. Bij droog en zonnig weer verdwijnt de aantasting vaak weer.

Figuur 10.8.1 Vlekken op bietenblad veroorzaakt door pseudomonas.

10.8.2 Alternaria

Ook alternaria is een secundaire aantasting. Vaak gaat het dan om de schimmel Alternaria alternata. Deze schimmel is niet in staat om gezond bietenblad te infecteren, maar alleen blad dat is beschadigd of aangetast. Typische aantasting met alternaria volgen op aantasting door vergelingsziekte, verwelkingsziekte en gebreksziekten, zoals kalium- en magnesiumgebrek (figuur 10.8.2). Wanneer de primaire oorzaak die voorafgaat aan de aantasting door alternaria, afdoende wordt bestreden, zal zij geen schade van betekenis doen. Bestrijding van alternaria is dan ook niet nodig.

Alternaria veroorzaakt symptomen aan de randen van het blad en soms ook bladvlekken. Deze zijn donkerbruin tot zwart gekleurd. Op de afgestorven delen van het blad verschijnt een bruin donsachtig poeder.

Figuur 10.8.2 Magnesiumgebrek met een secundaire infectie door alternaria.