Emeltschade in de bieten

Op een aantal percelen wordt in de bieten plantwegval gezien wat wordt veroorzaakt door emelten. Emelten zijn de larven van de langpootmug en schade hiervan wordt voornamelijk gezien op percelen met gras en gras-achtigen als voorvrucht.

De emelt
De drie belangrijkste soorten die schade kunnen veroorzaken aan suikerbieten zijn larven van de tijgerlangpootmug (Nephrotoma appendiculata), de kool- of groentelangpootmug (Tipula oleracea) en de weide- of moeraslangpootmug (T. paludosa). De laatste soort, T. paludosa, is de belangrijkste schadeveroorzaker in bieten. De langpootmug zet bij voorkeur op vochtige grasachtige planten eitjes af in de bodem, in de periode van half augustus tot begin oktober. Wanneer de bodemtemperatuur in het voorjaar boven de 5°C komt, worden de emelten actief.

Schade herkennen
Emelten veroorzaken schade aan suikerbieten door aan de stengel en bladeren van de jonge bietenplanten te vreten. Vreterij is te herkennen aan gekartelde randjes aan de bladranden (foto 1). Daarnaast worden blaadjes vaak door emelten afgevreten en enkele centimeters meegenomen (foto 2), om deze vervolgens mee de grond in te nemen. Vreterij van emelten lijkt ook op vreterij door slakken. Bij vreterij door slakken zijn de beten aan de bladrand echter wat meer afgerond, zijn vaak slijmsporen zichtbaar en worden de bladeren niet over de grond verplaatst.

Emeltschade beheersen
Plantwegval kan tot ongeveer het 6-blad stadium plaatsvinden. Vanaf ongeveer begin mei verpoppen de emelten en veroorzaken ze geen plantwegval meer in de bieten. Na opkomst is emeltschade niet meer te beheersen. Omdat emelten begin mei verpoppen en daarna geen schade meer veroorzaken, kan bij zeer enstige plantwegval overzaaien rendabel zijn. Met de applicatie ‘zaai, opkomst en groei’ kan worden berekend wanneer overzaaien rendabel is.

Meer informatie
Informatie over emelten is te vinden in de teelthandleiding ‘Insecten’, in het ‘Bodemplagenschema’, het bericht ‘Tot wanneer kunnen bodeminsecten zorgen voor plantwegval?’, en het artikel ‘Emelten, de larven van de langpootmug’.

Foto 1. Een emelt, die zojuist een jonge bietenplant heeft aangevreten. Aan de bladrand bij het hart van de plant zijn duidelijk de typische kartelachtige vraatplekken zichtbaar.

Foto 2. Opvallend bij schade door emelten is dat de afgevreten blaadjes soms enkele centimeters van de aangevreten plant verwijderd zijn en zijn meegetrokken in de grond.

Contactpersoon

Linda Geenen - Frijters
Coördinator proefvelden / nematoden / insecten

Mogelijk ook interessant