Inleiding en artikel

Dit bulletin is een naslagwerk voor ziekten en plagen en onkruidbeheersing in de suikerbietenteelt. Dit bulletin is ook beschikbaar op de site (www.irs.nl/gewasbeschermingsbulletin) en in de IRS-app (te downloaden via www.irs.nl/app). Het kan dienen als naslagwerk gedurende het groeiseizoen of en hoe ziekten, plagen en onkruiden aangepakt kunnen worden.U kunt dit bulletin ook als pdf openen.

Er zijn ook extra artikelen in het bulletin toegevoegd:

Pyrethroïden verergeren vergelingsziekte
Beheersing begint bij insectenherkenning en gebruik natuurlijke vijanden
Verspreiding van vergelingsziekte
Combineer hulpmiddelen voor een succesvolle bladschimmelbeheersing
Driftreductie


Nieuwe wegen bij gewasbescherming

Inleiding                                  

Het IRS gewasbeschermingsbulletin geeft een overzicht van de belangrijkste ziekten en plagen in de Nederlandse bietenteelt en van de beschikbare methodieken en middelen om deze ziekten en plagen en onkruid onder controle te houden. Het bulletin is beschik- baar op papier, via de IRS-app en via de site van het IRS (www.irs.nl/gewasbeschermingsbulletin). Het bulletin is dikker dan in voorgaande jaren. Niet omdat er meer middelen beschikbaar zijn, maar juist omdat er middelen zijn weggevallen. Het is nog steeds mogelijk om de bieten gezond en vrij van onkruid te houden, maar het vraagt wel meer aandacht. Daarbij gaat het om de keuze van het juiste middel en het tijdstip van toepassen. Bij het juiste tijdstip gaat het niet om een datum op de kalender, maar om de juiste omstandigheden en de schade- drempel van de aantasting. Dit betekent extra waarnemen in het gewas en volgen van de berichtgeving van Suiker Unie en IRS over ziekten en plagen. De bladluiswaarschuwingskaart en de kaarten met infectiewaar- den voor cercospora en stemphylium zijn daar belangrijke hulpmiddelen bij.

Minder middelen beschikbaar
In veel gevallen is chemisch ingrijpen nog altijd de beste keuze om het gewas te beschermen. Het is efficiënt, betrouwbaar en relatief goedkoop. Dit is echter wel aan het schuiven. Door de aangescherpte Europese eisen, krijgen veel stoffen bij herbeoordeling geen verlenging van de toelating. De drempel voor nieuwe stoffen wordt ook hoger. Niet alleen direct vanwege de hogere eisen, maar ook indirect. Aantonen dat een stof voldoet aan alle vereisten, vraagt een uitgebreider dossier om de aanvraag te onderbouwen en dit kost meer geld. Een fabrikant zal deze extra investering alleen doen, als dit geld ook terugverdiend kan worden. Dit kan alleen wanneer er voldoende markt is. Voor kleinere teelten, zoals suikerbieten, is dit minder snel het geval. Daarnaast vallen er ook stoffen af omdat insecten, schimmels en onkruiden resistentie ontwikkelen tegen de toegepaste stoffen.

Alternatieven worden onderzocht
Dit alles betekent dat we op zoek moeten naar methodieken om de nog beschikbare chemische middelen zo goed mogelijk toe te kunnen passen en dat we moeten zoeken naar alternatieve manieren om ziekten en plagen te beheersen. In de toekomst zullen apps op de telefoon helpen om ziekten en insecten te herkennen. Ook zullen er betere modellen komen die kunnen berekenen op welk moment we het veld in moeten, om in te grijpen. Kwekers werken aan rassen met een betere resistentie tegen bladschimmels, vergelingsziekte en andere aantastingen. Ook wordt er gezocht naar methodes om natuurlijke vijanden te lokken of om schade- lijke insecten te weren. We kunnen hiermee waarschijnlijk niet helemaal voorkomen dat er schade optreedt, maar we kunnen de schade wel beheersen. Er gebeurt op dit gebied veel. Niet alleen bij IRS, maar ook elders. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat veel van dit onderzoek nog in de kinder- schoenen staat. Het is belangrijk dat de sector voldoende tijd krijgt om alternatieven voor de huidige werkwijze te ontwikkelen.

Jan Willem van Roessel, directeur IRS

Bladluiswaarschuwingskaart

Bladluiswaarschuwingskaart

Voor de beheersing van vergelingsziekte is het belangrijk om wekelijks de bietenpercelen te controleren op de aanwezigheid van de groene bladluizen en bij overschrijding van de schadedrempel een bestrijding uit te voeren. Vergelingsziekte wordt veroorzaakt door virussen, die worden overgebracht door bladluizen. Deze virussen kunnen tot wel 50% schade veroorzaken in suikerbieten.

De bladluiskaart hieronder geeft inzicht in de overschrijding van schadedrempels op bietenpercelen in Nederland. Het blijft belangrijk dat telers iedere week blijven controleren om te bepalen of schadedrempels ook op de eigen percelen worden overschreden. Zodra er in een gebied op meerdere percelen schadedrempels zijn overschreden, dan ontvangen telers in dat gebied een SMS-bericht van Cosun Beet Company om hun eigen percelen te controleren. 
Voor een overzicht van de overschrijdingen per gebied en adviezen, zie het meest actuele nieuwsbericht ‘Actuele bladluissituatie’. 

Wordt de kaart niet goed weergegeven, klik dan op deze link.

Voor de totstandkoming van de gegevens op deze kaart tellen medewerkers van Cosun Beet Company en Delphy wekelijks bladluizen op meer dan 100 percelen met suikerbieten. Het is echter bekend dat de spreiding tussen percelen heel groot kan zijn, vanwege verschillende voorvruchten, verschillende manieren van grondbewerking en de verschillen in aantallen natuurlijke vijanden. Deze factoren beïnvloeden de populatieopbouw van de bladluizen in het veld, waardoor verschillen tussen percelen optreden. Daarom blijft wekelijkse controle door de telers op de eigen percelen erg belangrijk. 

Klik voor de betekenis van de icoontjes op de knop ‘Legenda’ boven de kaart.

In de presentatie 'Herkenning vergelingsvirussen en bladluizen in suikerbieten' is meer informatie te vinden over de herkenning van de verschillende soorten bladluizen.

In de teelthandleiding ‘Insecten’ is meer informatie te vinden over de beheersing van bladluizen en vergelingsziekte.

Klik hier om de kaart groter te openen »

Applicatie Onkruidbeheersing

Met deze applicatie krijgt u afhankelijk van de voorkomende onkruiden en grootte van de onkruiden en bieten een onkruidbestrijdingsadvies. Start applicatie onkruidbeheersing »

Applicatie stikstofbemesting

Deze applicatie berekent de aanvullende behoefte van suikerbieten aan stikstof om een optimaal teeltresultaat te behalen. Bereken de optimale stikstofgift »